Ngày 20.8, Lầu Năm Góc ra báo cáo khẳng định Trung Quốc đang tăng cường hoạt động bồi đắp, cải tạo tại các đảo nhân tạo ở Biển Đông, lên gần 50% chỉ trong hơn 2 tháng qua.

Bắc Kinh không trung thực

Theo bản báo cáo, tính đến tháng 6.2015, Trung Quốc đã tiến hành cải tạo, bồi đắp trái phép hơn 1.170ha ở Biển Đông, tăng gần 50% diện tích tính từ tháng 5, thời điểm mà Washington cho rằng Bắc Kinh đã bồi đắp khoảng 800ha.

Lầu Năm Góc cho biết, Trung Quốc đã mở rộng hơn 1.170ha ở Biển Đông kể từ hồi tháng 5 vừa qua. Ảnh: reuters

Chính quyền Washington lo ngại rằng Trung Quốc sẽ sử dụng các đảo cải tạo này cho mục đích quân sự và có thể gây nên bất ổn tại Biển Đông - một trong những tuyến đường vận tải thương mại lớn nhất thế giới. Giới chức quốc phòng Mỹ lo ngại, động thái của Bắc Kinh làm gia tăng căng thẳng trên Biển Đông và nguy cơ xung đột giữa Trung Quốc với Mỹ và các nước đồng minh của Mỹ cũng gia tăng. 

Báo cáo này được đưa ra khoảng một tháng trước khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm đến Mỹ. Dự kiến trong chuyến thăm này, vấn đề Biển Đông, an ninh mạng và chính sách tiền tệ là những nội dung được bàn thảo giữa ông Tập Cận Bình và Tổng thống Obama tại Nhà Trắng. Giới phân tích chính trị ở Mỹ nhận định, những động thái của Trung Quốc trên Biển Đông hiện nay và những phát hiện của Mỹ đã cho thấy những vấn đề hiện ra lờ mờ, báo trước một chuyến thăm đầy khó khăn cho cả ông Tập Cận Bình và chính quyền Tổng thống Obama.

Báo cáo mới nhất của Bộ Quốc phòng Mỹ đã phản ánh rằng Mỹ tiếp tục hoài nghi về tuyên bố của Trung Quốc hồi đầu tháng này, rằng Bắc Kinh đã ngừng hoạt động cải tạo đảo phi pháp trên Biển Đông. Hồi đầu tháng 8.2015, Trung Quốc tuyên bố, họ đã ngừng hoạt động cải tạo đảo, nhưng thời điểm đó, các quan chức Mỹ đã đặt câu hỏi liệu Bắc Kinh có thực sự ngừng hoặc chỉ tạm ngừng hoạt động phi pháp nói trên. Người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington –ông Chu Hải Quân cuối ngày 21.8 vẫn nói rằng, Trung Quốc đã ngừng cải tạo đảo trên Biển Đông từ tháng 6.2015, đồng thời khẳng định “các cơ sở được Trung Quốc xây dựng trên các đảo là vì lợi ích chung”. Ông Chu nói thêm rằng: “Chúng tôi hy vọng phía Mỹ sẽ xem này một cách khách quan và cân bằng và tôn trọng những nỗ lực của các nước trong khu vực để duy trì hòa bình và ổn định của khu vực Biển Đông”. Cùng ngày, người phát ngôn Lầu Năm Góc cũng tuyên bố, Mỹ khuyến khích Trung Quốc làm rõ việc liệu tuyên bố ngừng cải tạo đảo hồi tháng đầu tháng 8 của Trung Quốc có áp dụng cho tất cả các tiền đồn mà Trung Quốc đang chiếm đóng tại quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam hay không.

Mỹ tiếp tục tuần tra Biển Đông

Tờ Wall Street Journal cho biết, đi kèm với hoạt động cải tạo đảo, Trung Quốc còn đang tích cực tuần tra tại các vùng biển gần để khẳng định chủ quyền lãnh thổ.

Tờ The Wall Street Journal cũng thông tin rằng, lực lượng do thám của Mỹ khẳng định Trung Quốc đã đặt 2 đơn vị pháo binh di động trên một trong những hòn đảo nhân tạo nổi tiếng như Johnson Reef. Bắc Kinh một mực nguỵ biện rằng, “Trung Quốc có quyền của một quốc gia có chủ quyền” để xây dựng các hòn đảo, cách khoảng 700 dặm ngoài khơi bờ biển của Trung Quốc.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng, Trung Quốc đã đào các kênh sâu và xây dựng các khu vực đỗ mới để cho phép các tàu lớn hơn cập bến nhằm sử dụng trong các trường hợp “khẳng định chủ quyền”.

Phát biểu tại cuộc họp báo cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter khẳng định quân đội nước này sẽ tiến hành các chuyến bay trên Biển Đông. Tuy nhiên, ông không nói rõ liệu máy bay Mỹ có bay qua hoặc tàu Mỹ có đi vào vùng 12 hải lý xung quanh các đảo nhân tạo trên hay không - hành động có thể dẫn tới sự đáp trả của Bắc Kinh. Các quan chức quốc phòng Mỹ cũng cho biết một khi Trung Quốc ngày càng trở nên quyết đoán trong cuộc tranh chấp, họ sẽ càng gia tăng khiêu khích Mỹ cùng đồng minh để chạy đua vũ trang trong khu vực. Động thái của Trung Quốc đang gây thêm những căng thẳng với các nước trong khu vực và thế giới. Việt Nam, Phillippines... đã nhiều lần yêu cầu Trung Quốc phải chấm dứt ngay việc cải tạo, bồi đắp đảo.

Trên Facebook đã xuất hiện lời cảnh báo mọi người phải cẩn trọng khi ở thủ đô Bangkok trong khoảng thời gian từ ngày 14.8 đến 18.8. Lời cảnh báo được đưa ra vào ngày 13.8 - 4 ngày trước vụ đánh bom đẫm máu làm rung chuyển Bangkok khiến hàng trăm người thương vong.

Một phụ nữ cầu nguyện cho các nạn nhân vụ đánh bom đẫm máu thiệt mạng đêm 17.8

Theo Bangkok Post, tài khoản mạng xã hội Facebook tại Thái Lan có tên là Vitchavej Pornpromraksa đã đăng tải thông điệp cảnh báo về một vụ bạo động có thể sẽ xảy ra tại Bangkok chỉ vài ngày trước khi vụ đánh bom đền Erawan khiến 20 người thiệt mạng, 125 người bị thương xảy ra và đêm 17.8.

"Khẩn cấp, khẩn cấp, khẩn cấp. Từ ngày 14 đến 18, hãy cẩn thận khi ở Bangkok. Đó là tất cả những gì tôi có thể nói. Thông tin này chính xác 86%. Đó là tất cả những gì tôi có thể nói. Xin nhắc lại", thông điệp viết.

Sau khi vụ đánh bom xảy ra, tài khoản Facbook Vitchavej Pornpromraksa tiếp tục đăng tải thông điệp: "Tôi đã bảo mọi người phải cẩn thận rồi mà. Cảm thấy thế nào? Tin tôi chưa? Điều đó đã xảy ra. Hãy kiểm tra xem người của chúng ta có thiệt hại gì không".

Theo điều tra của cảnh sát Thái Lan, tài khoản Facebook mang tên Vitchavej Pornpromraksa là của ông Pongpob Boonsaree, 36 tuổi.

Anh Pongpob Boonsaree (giữa) xuất hiện trong một cuộc họp báo tại Cơ quan Điều tra Tội phạm Công nghệ cao. Hôm 13.8, anh Pongpob Boonsaree đã đăng tải dòng thông điệp trên Facebook cảnh báo sẽ có chuyện không hay xảy ra ở Bangkok từ ngày 14 đến 18.8.

Pongpob hiện là một nhân viên chính phủ, đồng thời là một người ủng hộ phong trào Áo Đỏ chống đảo chính. Người đàn ông này đã bị cảnh sát triệu tập hôm qua (19.8) để làm rõ liệu anh ta có liên quan đến vụ đánh bom ở Bangkok hay không.

Bị thẩm vấn tại Cơ quan Điều tra Tội phạm Công nghệ cao, Pongpob phủ nhận việc mình có liên quan tới vụ tấn công và khẳng định chỉ sao chép thông điệp trên từ trang Facebook của một nhóm chính trị để cảnh báo mọi người. Bản thân anh cũng không biết chính xác chuyện sẽ gì xảy ra.

Pongpob cũng từ chối cung cấp thông tin chi tiết về nhóm chính trị anh ta đề cập đến khi được yêu cầu. Tuy nhiên, anh nhấn mạnh sẽ hợp tác với cảnh sát để điều tra nội dung đăng tải trên trang mà ông này tìm thấy thông điệp cảnh báo.

Trước đó, phát biểu trên sóng truyền hình trực tiếp, Thủ tướng Thái Lan đã lên tiếng cáo buộc "các nhóm chống đối chính phủ ở đông bắc Thái Lan", ám chỉ phong trào Áo Đỏ ủng hộ cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra đứng sau vụ tấn công. 

Cảnh sát Thái Lan hôm qua (19.8) cũng công bố phác họa chân dung nghi phạm chính trong vụ đánh bom ở trung tâm Bangkok. Bức ảnh mô tả một nam thanh niên tóc đen, dày và hơi xoăn, với các đường nét gương mặt lai giữa Á-Âu. 

Phác họa chân dung nghi phạm chính vụ đánh bom Bangkok

Ngoài ra, cảnh sát Thái Lan cũng cho biết, họ vừa nhận được tin báo, nghi phạm chính trong vụ đánh bom Bangkok nói một ngôn ngữ lạ, không phải tiếng Anh.

"Đó là ngôn ngữ nước ngoài, nhưng không phải tiếng Anh", Phát ngôn viên cảnh sát Prawut Thavornsiri cho biết khi được phóng viên hỏi nghi phạm đã nói ngoại ngữ nào.

Ông Prawut không nói rõ làm thế nào cảnh sát biết được nghi phạm nói ngôn ngữ lạ. Tuy nhiên, ông cho biết, cảnh sát đã phỏng vấn hai người đi xe ôm gần ngôi đền Erawan và một trong số 2 người xe ôm cho rằng, ông đã chở một người đàn ông có mô tả giống với nghi phạm vụ đánh bom.

Tài xế xe ôm người Thái Kasem Pooksuwan cho biết, người đàn ông được cho là nghi phạm “rất bình tĩnh và nói một ngôn ngữ lạ qua điện thoại di động”.

Tài xế xe ôm 47 tuổi này không tin rằng “người đàn ông xuống xe tại một công viên thành phố Bangkok sau một cuốc xe ngắn là người Thái Lan”.

Theo cảnh sát Thái Lan, nghi phạm chính của vụ đánh bom tại ngôi đền Erawan có thể có đồng phạm.

Hình ảnh từ camera giám sát cho thấy, có ít nhất 2 người khác đã hỗ trợ nghi phạm chính. Tuy nhiên, phát ngôn viên cảnh sát quốc gia Thái Lan Prawut Thavornsiri thừa nhận, hiện chưa khẳng định được những người này là công dân Thái hoặc người nước ngoài. Cảnh sát Thái Lan đã tuyên bố treo thưởng 1 triệu baht (28.000 USD) cho bất cứ ai cung cấp thông tin dẫn đến việc bắt giữ nghi phạm trên.

Cảnh sát Thái Lan hôm 19-8 đã bắt giữ một người đàn ông trông giống với nghi phạm trong vụ đánh bom ở đền Erawan tối 17-8.Đó là Louis Nelson David Marie Delapalme, quốc tịch Pháp. Người này không được lên máy bay của Hãng British Airways đi Anh chiều 18-8 do hộ chiếu (số 11CL73181) bị ướt sũng nước.

Phác thảo chân dung nghi phạm chính trong vụ đánh bom đền Erawan do cảnh sát công bố. Ảnh: REUTERS

Sự việc xảy ra tại sân bay Suvarnabhumi và cảnh sát du lịch đã giúp liên hệ với sứ quán Pháp để làm giấy tờ mới. Nhận thấy Delapalme giống với nghi phạm đánh bom đang bị truy nã và bị thương ở tay phải, tương tự như tay của nghi phạm, nên cảnh sát đã bắt giữ để thẩm vấn.

Tuy nhiên, sau khi thẩm tra, Delapalme được xác nhận không phải nghi phạm đánh bom và được thả tối cùng ngày.

Trước đó, ngoài nghi phạm chính mặc áo thun vàng, cảnh sát cho biết họ xác định thêm 2 kẻ tình nghi khác cũng xuất hiện trong đoạn băng do camera giám sát ghi được. 2 người này đi lại gần nghi phạm chính, một mặc áo đỏ, một mặc áo trắng.

Trương có giọng nói giống con gái đến mức vị đại gia không hề nghi ngờ rằng “người yêu” của mình là đàn ông.

Ngày 30.7, một tòa án ở Bắc Kinh đã kết án 3 năm tù với một người đàn ông 25 tuổi sau khi có hành vi đóng giả là một “chân dài” xinh đẹp để lừa một đại gia trong giới kinh doanh, thu về 200.000 nhân dân tệ (hơn 700 triệu đồng) trong vòng 10 tháng qua.

Bị cáo họ Trương này khai trước tòa rằng anh ta tiếp cận với một doanh nhân họ Tống thông qua ứng dụng WeChat từ hồi tháng Tư năm ngoái. Sau khi trò chuyện, Trương giới thiệu với Tống rằng mình là một cô gái 22 tuổi tên là Giang Duy.

Bị cáo Trương trước vành móng ngựa

Trương thú nhận: “Tôi phát hiện ra rằng phụ nữ sẽ thu hút sự chú ý của đám đàn ông hơn, thế nên tôi vờ như mình là một cô gái và tiếp tục trò chuyện qua mạng với ông Tống”.

Sau một thời gian chat chit trên WeChat và trò chuyện qua điện thoại, ông Tống ngày càng mê đắm “Giang Duy” và bày tỏ tình cảm với “cô gái” này. Trương chấp nhận lời tỏ tình của ông Tống, và sau khi trở thành “người yêu” anh ta bắt đầu viện ra những lý do khác nhau để vòi tiền đại gia này.

Trương cho biết anh ta bắt đầu nảy sinh ý định lừa tiền ông Tống từ tháng Sáu năm ngoái, sau khi anh ta muốn đăng ký một khóa học ngoại ngữ. Trương liền bịa ra một lý do khẩn cấp và xin ông Tống gửi cho “Giang Duy” 100.000 nhân dân tệ. Ngay khi “người tình” cầu xin, ông Tống đã lập tức chuyển tiền cho Trương.

Có được tiền quá dễ dàng, “Giang Duy” bắt đầu đòi hỏi vật chất nhiều hơn từ “người tình” chưa hề gặp mặt. Ông Tống vẫn không hề nghi ngờ, vì giọng nói của Trương qua điện thoại rất giống giọng phụ nữ. Ông cho biết: “Anh ta thậm chí còn gửi cho tôi những bức ảnh của một phụ nữ xinh đẹp, thế là tôi tin sái cổ và tiếp tục gửi tiền cho anh ta”.

Đến tháng Ba vừa qua, ông Tống đã yêu cầu người bạn gái trên mạng của mình chứng minh rằng ông không bị lừa gạt, sau khi những đòi hỏi tiền bạc của “Giang Duy” ngày càng trở nên quá đáng hơn. Để tiếp tục trò lừa gạt của mình, Trương nhất trí hẹn gặp ông Tống, đồng thời bày kế để qua mặt đại gia này.

Trương bị tuyên án 3 năm tù giam về hành vi lừa đảo

Khi ông Tống tìm đến điểm hẹn, Trương lộ diện và giả vờ như mình là hàng xóm của Giang Duy, giải thích với ông Tống rằng Giang Duy không phải là kẻ lừa đảo, nhưng vì cô vừa mới bị ốm, rơi vào hôn mê và đang phải nhập viện nên không thể tới gặp ông được.

Ông Tống phát hiện ra rằng giọng nói của “người hàng xóm” này rất giống với giọng phụ nữ, và đặc biệt giống giọng của Giang Duy – nên ông đã nghi ngờ và túm cổ Trương đến trình báo cảnh sát.

Theo tờ Thời báo Bắc Kinh, Trương sinh năm 1990 ở Thẩm Dương, tỉnh Liêu Ninh và từng học đại học ở Bắc Kinh trước khi phải bỏ học để giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình.

Thế nhưng giờ đây gia đình của Trương đang phải gánh chịu hậu quả vì trò lừa đảo của cậu con trai, khi họ phải bán gần như mọi thứ trong nhà để bồi thường thiệt hai cho nạn nhân. Hiện họ đã trả cho ông Tống được 150.000 nhân dân tệ, và cam kết sẽ trả thêm 100.000 nhân dân tệ nữa trong vòng một năm.

Hồng Hà (Theo BeijingTimes)

Tòa án Trọng tài Thường trực Liên hợp quốc (PCA) đã cho phép Philippines tiếp tục điều trần vòng 2 trong vụ kiện Trung Quốc về tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông. Phiên điều trần sẽ bắt đầu ngay đầu tuần tới.

Phiên tòa diễn ra tại Cung Hòa Bình, trụ sở của PCA ở La Hay (Hà Lan) và không cho phép công chúng tham dự. Đoàn Philippines do Ngoại trưởngAlbert del Rosario dẫn đầu (Ảnh: Youtube)

Theo tờ Rappler của Philippines, phiên điều trần thứ 2 sẽ bắt đầu lúc 10h00 ngày 13/7, tức ngay sáng thứ 2 tuần tới, và hiện Manila đã hoàn toàn sẵn sàng cho việc này.

“Phía Philippines đã chuẩn bị đầy đủ để trả lời một cách tốt nhất những câu hỏi của Tòa án trong cuộc điều trần thứ 2”, Phó phát ngôn viên của Tổng thống Philippines, bà Abigail Valte, khẳng định.

Trong một thông báo trước đó, Manila ghi nhận việc được Tòa án LHQ cho phép điều trần lần 2 chỉ là “thủ tục thông thường” khi các thẩm phán muốn “tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề của vụ kiện”.

Philippines khởi kiện Trung Quốc về những tranh chấp và tuyên bố chủ quyền phi lý của nước này ở Biển Đông, tuyến hàng hải huyết mạch và có vị trí địa chiến lược quan trọng ở châu Á.

Trong phiên điều trần đầu tiên hôm 7-8/7, đại diện chính quyền Manila đã trình bày rõ ràng về lập trường của mình, đồng thời yêu cầu PCA, có trụ sở tại La Hay (Hà Lan), ra phán quyết bác bỏ những tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc đối với hầu hết khu vực Biển Đông.

“Cái gọi là đường chín đoạn (căn cứ vào một tấm bản đồ cũ do Trung Quốc sử dụng) không có bất cứ cơ sở nào theo luật pháp quốc tế”, Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario khẳng định.

Ông cũng cảnh báo "sự vẹn toàn" của Luật biển LHQ đang bị đe dọa và rằng cần sử dụng văn kiện pháp lý này để giải quyết tranh chấp biển đảo gay gắt giữa Philippines và Trung Quốc.

“Vụ kiện này hết sức quan trọng đối với Philippines, khu vực và thế giới. Theo quan điểm của chúng tôi, vụ kiện cũng vô cùng quan trọng đối với sự vẹn toàn của Công ước LHQ về Luật Biển cũng như hệ thống trật tự luật pháp trên các vùng biển và đại dương", người đứng đầu ngành ngoại giao Philippines nhấn mạnh.

Philippines, Trung Quốc và rất nhiều quốc gia khác đều đã thông qua Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982. Tuy nhiên, trong nhiều năm trở lại đây, Bắc Kinh đã có nhiều hành động thách thức ở các vùng biển khu vực, vi phạm trắng trợn Công ước cũng như các thỏa thuận giải quyết tranh chấp trong khu vực.

Trung Quốc cũng từ chối các cuộc đàm phán về giải quyết tranh chấp trên biển và liên tục có các hành động gây hấn đáng quan ngại, buộc Philippines phải khởi kiện lên PCA. Manila muốn tìm kiếm sự can thiệp của pháp luật đối với các hành động hung hăng của Trung Quốc, nhất là việc Bắc Kinh tuyên bố chiếm giữ gần 90% diện tích Biển Đông theo cái gọi là “đường lưỡi bò” hay “đường 9 đoạn” không có cơ sở pháp lý và cũng không được quốc tế công nhận.

Mặc dù Trung Quốc kiên quyết từ chối tham gia vụ kiện và khẳng định PCA không có thẩm quyền xem xét hồ sơ này, song mọi diễn biến của phiên tòa đang được dư luận khu vực và quốc tế theo dõi sát sao.

Là một trong những bên có tuyên bố chủ quyền hợp pháp ở Biển Đông, Việt Nam và Malaysia đã cử quan sát viên tới dự phiên tòa. Một số nước khác như Nhật Bản, Indonesia và Thái Lan cũng cử quan sát viên tới dự.

Dự kiến, PCA sẽ đưa ra phán quyết về vụ kiện trong vòng 90 ngày và Manila hy vọng sẽ nhận được phán quyết có lợi cho mình.

“Chúng tôi đã chuẩn bị kỹ càng cho vụ kiện. Chúng tôi có lập trường dựa trên nền tảng pháp lý vững chắc. Chúng tôi tin rằng PCA sẽ xem xét vụ việc có lợi cho chúng tôi. Chúng tôi tự tin về quan điểm của mình trong vấn đề này”, nữ phát ngôn viên của Tổng thống Philippines, bà Abigail Valte, cho biết.

Được biết, phái đoàn của chính phủ Philippines đang nhận được sự giúp đỡ tích cực của các luật sư đến từ Mỹ.

Những lập luận của giới chức Trung Quốc, cũng như một số tờ báo ủng hộ Bắc Kinh rằng nước này chỉ đang bắt chước các nước khác trong việc xây đảo nhân tạo, bồi lấn trái phép trên Biển Đông là hoàn toàn sai, một học giả Mỹ vừa có bài viết chứng minh.

Ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc đang rầm rộ xây dựng trái phép trên bãi đá Chữ Thập (Ảnh: Philstar)

Bài viết được học giả Gregory B. Poling, đến từ Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) tại Mỹ đăng tải trên website của cơ quan này, và được một số tờ báo Mỹ, trong đó có National Interest trích dẫn.

Vị chuyên gia về chính sách đối ngoại của Mỹ tại châu Á Thái Bình Dương, và các nước thành viên ASEAN khẳng định, những lập luận của giới chức Trung Quốc gần đây để bao biện cho hoạt động xây đảo nhân tạo, bồi lấn trái phép trên Biển Đông là sai.

“Theo lập luận này, mỗi bên tuyên bố chủ quyền trên biển đều mắc lỗi giống Bắc Kinh trong việc thay đổi hiện trạng các công trình trên Biển Đông, đi ngược lại luật pháp quốc tế và làm gia tăng căng thẳng. Nhưng lập luận này là sai”, ông Poling khẳng định, và cho rằng việc Washington đưa ra những thông điệp được lựa chọn kém chỉ giúp củng cố thêm những lí lẽ sai trái đó.

“Lập luận của Trung Quốc chống lại Philippines là dễ bác bỏ nhất. Không hề có bằng chứng nào được đưa ra để chứng minh Manila tham gia vào các hoạt động nạo vét hoặc bồi đắp quy mô lớn, ngoài việc mở rộng một dải cát hẹp ngoài khơi đảo Thị Tứ vài năm trước, để cho phép việc xây dựng một đường băng”, tác giả viết.

Malaysia cũng tiến hành hoạt động bồi lấn tại bãi đá Hoa Lau, và xây dựng một đường băng, một khu lặn biển, và một căn cứ hải quân nhỏ từ những năm 1980. Bãi đá tự nhiên hoặc đảo được mở rộng từ khoảng 101.171 m2 lên 343.983 m2. “Con số này là lớn”, tác giả viết, “nhưng cũng chỉ là một giọt nước trong thùng nước so với những gì Trung Quốc xây dựng trong hai năm qua”.

Và điều quan trọng cần nhận ra, tương tự như với đảo Thị Tứ, Malaysia không tìm cách thay đổi hiện trạng địa lý hoặc địa vị pháp lý của bãi đá Hoa Lau.

“Trong số các bên tuyên bố chủ quyền khác, Việt Nam là mục tiêu hấp dẫn nhất của chiến dịch làm sai lệch thông tin”, bài viết khẳng định, và dẫn ra một số yếu tố như Việt Nam đang kiểm soát nhiều công trình nhất và ít công bố chi tiết về hoạt động trên quần đảo Trường Sa hơn so với Philippines.

“Nhưng một lần nữa, sự khác biệt then chốt cần được chỉ ra đó là - hoạt động cải tạo của Hà Nội đến nay cũng chỉ là một giọt nước trong thùng nước khi so với những gì Bắc Kinh đã làm. Và đến nay, không có tài liệu nào cho thấy Việt Nam tôn tạo hoặc bồi đắp các kết cấu chìm dưới nước để biến nó thành một bãi đá hay hòn đảo”, vị chuyên gia Mỹ nhấn mạnh.

“Nói cách khác, cũng giống như Philippines và Malaysia, Việt Nam có những hoạt động cải tạo hoặc mở rộng, nhưng không phải dưới dạng xây đảo nhân tạo như Trung Quốc”, ông Poling nhấn mạnh.

Tác giả cũng phản bác lập luận của Trung Quốc và một số tờ báo về cáo buộc Việt Nam đã tăng gấp đôi số công trình trên Biển Đông, từ con số 24 năm 1996 lên 48 hiện nay.

Thông tin này xuất phát từ báo cáo của trợ lý Bộ trưởng quốc phòng Mỹ David Shear trước Ủy ban đối ngoại Thượng viện hôm 13/5 vừa qua. Ông Shear khi đó đã nói: “Việt Nam có 48 điểm đóng quân, Philippines có 8, Trung Quốc có 8, Malaysia có 5 và Đài Loan có 1”.

Con số này sau đó được Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter lặp lại trong phát biểu tại Đối thoại Shangri-La. Và cũng dựa vào đây Trung Quốc cùng những người vào hùa với Bắc Kinh đã lấy con số này để cáo buộc Việt Nam mới là “kẻ gây hấn thực sự”.

Theo ông Poling, thông điệp không rõ ràng của giới chức Mỹ đã khiến tình hình thêm phức tạp và thông tin bị bóp méo.

“Điều mà mhững lập luận trên (của Trung Quốc) và các tranh luận tương tự đã bỏ qua đó là ông Shear và Carter không hề nói Việt Nam chiếm đóng 48 cấu trúc, họ nói rằng Việt Nam có 48 “điểm đóng quân”.

Vì lí do nào đó, Washington đã quyết định đếm từng cấu trúc có thể nhìn thấy bằng mắt thường mà Việt Nam đã xây trên các khu vực mực triều thấp - điều mà họ không hề làm với các cấu trúc Trung Quốc chiếm đóng trước khi chiến dịch xây đảo diễn ra”, vị chuyên gia phân tích.

“Điều này có nghĩa là, ví dụ như ở Bãi Đá Lớn, chính phủ Mỹ đang đếm tới 3 lần, bởi Việt Nam có 3 công sự tại các vị trí khác nhau trên bãi đá này. Tổng cộng lại, các cấu trúc này chỉ có diện tích xấp xỉ 14.164 m2, với hai điểm xa nhất cách nhau khoảng 5 hải lý, hai điểm gần nhất cách nhau chưa đầy 1 hải lý”, bài viết chỉ rõ.

So với Trung Quốc, công trường của họ trên Đá Chữ Thập kéo dài khoảng 2 hải lý, trên diện tích hơn 323 ha, với vô số công trình. Phương pháp tính điểm đóng quân trên quần đảo Trường Sa như trên mà không giải thích gây nhầm lẫn nghiêm trọng. Và vô hình chung, “Washington đã giúp thổi bùng lập luận sai trái của Trung Quốc”, ông Poling nói.

Chuyên gia Vijay Sakhuja người Ấn Độ cho rằng những hành động của Trung Quốc thời gian qua tại Biển Đông có thể khiến nước này "mất bạn" tại Đông Nam Á.

Tàu hải giám Trung Quốc. (Ảnh: AFP) 

AFP tuần này dẫn nhận định trên của chuyên gia Vijay Sakhuja viết trên trang mạng chuyên về hàng hải của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS).

Trong bài viết, nhà nghiên cứu Sakhuja chỉ ra rằng nhiều nước Đông Nam Á đã bày tỏ quan ngại trước cách hành xử và thái độ của Trung Quốc tại Biển Đông, đồng thời đưa ra hàng loạt lời phản đối sau các vụ quấy nhiễu của lực lượng hải giám Trung Quốc với ngư dân Việt Nam và Philippines. Những vụ việc này đã dẫn tới tình trạng căng thẳng giữa lực lượng tuần duyên các nước. 

Bên cạnh đó, các vấn đề như tự do hàng hải hay khả năng Trung Quốc lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên Biển Đông cũng làm cho các quốc gia trong khu vực mất kiên nhẫn. Nếu xu hướng này tiếp tục, có khả năng quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á sẽ bị ảnh hưởng, điều có thể dẫn tới việc Bắc Kinh sẽ sớm mất bạn bè tại khu vực này. 

Thời gian qua, căng thẳng đã xuất hiện giữa Malaysia và Trung Quốc do sự xuất hiện của tàu hải giám Haijing số hiệu CCG-1123 tại vùng đặc quyền kinh tế của quốc gia Đông Nam Á. Sau khi phát hiện tàu Trung Quốc ở gần bãi Luconia, cách Sarawak 90 hải lý về hướng Bắc, chính phủ Malaysia đã yêu cầu Hải quân và Cơ quan Thực thi Luật biển (MMEA) nước này triển khai tàu và máy bay tới theo dõi những hoạt động của tàu Trung Quốc. 

Báo chí địa phương dẫn lời Tư lệnh Hải quân Malaysia Abdul Aziz Jaafar đã bày tỏ quan ngại về vụ việc nêu trên, đồng thời khẳng định các lực lượng của nước này sẽ tiếp tục theo sát tàu Trung Quốc. Tư lệnh Jaafar đã thừa nhận rằng kể từ tháng 9/2014, các vụ tàu Trung Quốc xâm phạm lãnh hải Malaysia đã gia tăng.

"Ngày nào chúng tôi cũng thấy họ. Ngày nào chúng tôi cũng phản đối", ông Jaafar cho biết và bổ sung rằng không có phản ứng từ tàu Trung Quốc mỗi khi các lực lượng đề nghị tàu này rời khỏi vùng biển của Malaysia. 

Trong khi đó, Bộ trưởng An ninh Quốc gia Malaysia Shahidan Kassim đã khẳng định bãi Luconia nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này. Do đó, nếu Trung Quốc tiếp tục có những hành vi vi phạm như trên, Thủ tướng Malaysia Najib Rarak sẽ có kiến nghị trực tiếp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. 

Lịch sử những lần xâm phạm lãnh hải các quốc gia Đông Nam Á của tàu Trung Quốc đã có từ lâu. Philippines từng cáo buộc Trung Quốc sử dụng vòi rồng tấn công ngư dân của họ rồi có những lần còn cố tình đâm thủng thuyền. 

Năm 2014, trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, Tổng thống Philippines Benigno Aquino cho biết 2 tàu khảo sát thủy văn của Trung Quốc bị phát hiện thấy gần bãi Cỏ Rong, cách Palawan khoảng 80 hải lý, và trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này. 

Tổng thống Aquino cho biết thêm tàu Trung Quốc thường bị phát hiện đang làm nhiệm vụ tuần tra tại bãi đá Thomas. Ngoài ra, vào tháng 5/2014, hai tàu khảo sát Trung Quốc cũng xuất hiện ở Galoc, một khu vực biển có tiềm năng ở phía Tây Palawan. Đầu năm nay, chính phủ Philippines đã đệ đơn kiện Trung Quốc lên tòa án quốc tế. Đây được coi là hành động phản đối mạnh mẽ của Manila sau những vụ va chạm trên biển thời gian qua. 

Còn tại vùng biển của Việt Nam, tàu Trung Quốc cũng có những hành động hiếu chiến gây hấn với Việt Nam. Một video đã được công bố cho thấy tàu Trung Quốc đã dùng vòi rồng phun nước vào tàu Việt Nam và máy bay Trung Quốc bay uy hiếp trên các tàu tuần tra của cảnh sát biển Việt Nam. Năm ngoái, Trung Quốc còn đưa giàn khoan thăm dò Hải Dương-981 tới vùng biển thuộc vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. 

Ở một góc độ khác, ngư dân Trung Quốc cũng đánh bắt trái phép tại nhiều vùng biển trong đó có Biển Đông. Tổ chức Hòa bình Xanh mới đây đã ra báo cáo cho biết tàu đánh cá của Trung Quốc xuất hiện ở vùng phía Tây châu Phi. Hồi tháng 5/2015, chính phủ Indonesia cũng đã ra lệnh đánh chìm 41 tàu thuyền, trong đó có tàu đánh cá nặng 300 tấn Gui Xei Yu, của Trung Quốc vì đã đánh bắt trái phép trong vùng biển của nước này hồi năm 2009. Tuy nhiên, ngư dân Trung Quốc dường như không quan tâm tới vụ việc trên và tàu cá Trung Quốc sau đó lại được phát hiện thấy ở gần eo biển Makassar và Vịnh Tomini (Indonesia). 

Chuyên gia Sakhuja lập luận rằng những vụ va chạm với tàu thuyền Trung Quốc hay hoạt động cải tạo đảo của nước này ở Biển Đông thời gian qua có thể dẫn tới bế tắc ngoại giao với những hậu quả đáng tiếc. Dù Trung Quốc từng "lấy lòng" được nhiều quốc gia trong khu vực bằng các thỏa thuận kinh tế, nhưng với tình hình hiện nay, tác giả Vijay Sakhuja đánh giá các nước sẽ tẩy chay dự án xây dựng Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng châu Á (AIIB) mà Trung Quốc rất kỳ vọng. 

Ngoài ra, các quốc gia Đông Nam Á cũng có thể không tham gia dự án Con đường Tơ lụa trên biển mà giới lãnh đạo Trung Quốc từng giới thiệu và hy vọng sẽ là bước đột phá trong quá trình phát triển của nước này. 

Riêng về việc tại bãi Luconia, Bắc Kinh đang đứng trước nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng tại khu vực Đông Nam Á. Malaysia hiện đang là nước giữ chức Chủ tịch ASEAN và tình hình hiện nay có thể dẫn tới việc nước này sẽ tham gia cùng các quốc gia trong khu vực phản đối mạnh mẽ các hành động và thái độ ngang ngược của Trung Quốc tại Biển Đông.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario nêu rõ trước tòa Trọng tài thường trực (PCA) rằng Trung Quốc đang thực hiện chiến thuật cắt lát ở Biển Đông để tiến tới kiểm soát toàn bộ khu vực này.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario vạch rõ âm mưu của Trung Quốc trên Biển Đông trong phiên tranh tụng tại tòa PCA. Ảnh: Philstar

"Những quan điểm và cách cư xử của Trung Quốc ngày càng trở nên hung hăng và gây rối hơn. Theo các nhà quan sát bên ngoài, Bắc Kinh đang áp dụng chiến thuật cắt lát, đó là triển khai những bước nhỏ mà từng bước đơn lẻ không đủ để gây nên khủng hoảng. Nhưng khi cùng được thực hiện, chúng cho thấy nỗ lực của Bắc Kinh trong việc từng bước tạo ra những sự đã rồi trên khắp Biển Đông", AP dẫn lời ông Del Rosario hôm qua nói trước tòa PCA của Liên Hợp Quốc.

Theo ông Del Rosario, Công ước Luật biển năm 1982 của Liên Hợp Quốc (UNCLOS) được ký kết bởi 162 quốc gia, là một yếu tố cân bằng để giúp các nước nhỏ hơn có thể yêu cầu những nước lớn ngừng vi phạm lãnh thổ của mình. Công ước này có thể bị suy giảm hiệu lực nếu không được sử dụng để ngăn Trung Quốc khỏi việc vi phạm các quyền trên biển của những nước liên quan.

Tòa PCA từ hôm qua bắt đầu xem xét vụ kiện của Philippines đối với yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Bắc Kinh ngang nhiên tuyên bố sở hữu hầu hết Biển Đông dựa trên "đường 9 đoạn" nước này tự đưa ra. "Đường 9 đoạn" đi vào sát bờ của các nước láng giềng như Philippines, Việt Nam, Brunei và Malaysia.

Thông cáo báo chí của PCA cho biết tòa án cho phép các nước Malaysia, Indonesia, Việt Nam, Thái Lan và Nhật Bản, cử phái đoàn nhỏ đến với tư cách là quan sát viên.

Từ khi đệ đơn lên tòa PCA hồi đầu năm 2013, Philippines đến nay đã nộp hàng nghìn tài liệu và có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Manila muốn tuyên bố "đường 9 đoạn" của Trung Quốc là bất hợp pháp và tin rằng tòa án sẽ đưa ra phán quyết có lợi cho mình.

Trong khi đó, Trung Quốc từ chối dự vụ kiện và cho rằng PCA không có thẩm quyền xem xét vụ kiện của Philippines. Bắc Kinh còn cảnh báo Manila "chớ có đối đầu" và vẫn khẳng định giải quyết vấn đề theo song phương.

Ngoại trưởng Del Rosario lý giải các hành động gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông, như ngăn Manila khai thác dầu và cản trở ngư dân đánh bắt cá là nguyên nhân khiến Philippines phải đệ đơn kiện. "Nỗ lực giải quyết thông qua đàm phán không có hiệu quả", ông nói.

Liên quân do Mỹ dẫn đầu từ đêm 4/7 mở ít nhất 16 cuộc không kích, tấn công các tòa nhà và tuyến đường quan trọng tại Raqqa, trung tâm đầu não của Nhà nước Hồi giáo ở Syria.

Chiến đấu cơ F/A-18E/F Super Hornet hôm 18/6 chuẩn bị cất cánh thực hiện nhiệm vụ không kích IS từ tàu sân bay USS Theodore Roosevelt (CVN-71). Ảnh:Reuters

"Các cuộc không kích quan trọng đã được triển khai để vô hiệu hóa khả năng vận chuyển vũ khí từ Syria sang Iraq của Daesh", AP dẫn lời trung tá Thomas Gilleran, phát ngôn viên của liên minh, cho biết, sử dụng tên viết tắt bằng tiếng Arab của Nhà nước Hồi giáo (IS). Ông thêm rằng đây là chiến dịch không kích lớn nhất từ trước đến nay mà liên quân do Mỹ dẫn đầu thực hiện ở Syria. "Nó sẽ làm giảm khả năng điều động quân từ Raqqa" của IS, ông nói.

Raqqa được xem là thủ phủ của IS ở Syria kể từ khi tổ chức này tuyên bố thành lập nhà nước Hồi giáo một năm trước. Trang web của nhóm chiến binh có liên kết với IS xác nhận cuộc không kích tại trung tâm thành phố khiến 10 người thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương. Chúng còn đăng tải hình ảnh của các nạn nhân, trong đó có hai bé trai, khẳng định rằng những người này đều là thường dân. Thông tin trên chưa được xác nhận.

Mạng lưới Raqqa bị tàn sát trong thầm lặng (RBSS) cho hay ít nhất một cuộc không kích nhắm vào các phần tử cực đoan IS ở trung tâm Raqqa. Đợt dội bom khác được triển khai tại một chốt kiểm soát của nhóm. Đợt thứ ba phá hủy gần như hoàn toàn một nhà máy gạch do IS quản lý.

IS nổi lên ở Syria vào năm 2013, phát triển từ một chi nhánh của al-Qaeda tại Iraq. Chúng ban đầu tìm cách sáp nhập với Mặt trận Nusra, một nhánh khác của al-Qaeda ở Syria. Khi Mặt trận Nusra từ chối yêu cầu trên, hai nhóm trở thành kẻ thù. IS tự mình tuyên bố thành lập nhà nước, đồng thời phong thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi là "lãnh đạo tối cao của thế giới Hồi giáo". Từ giữa năm 2014 đến nay, IS đã giết hại hơn 3.000 người Syria, đa phần đều là dân thường. Những vụ hành quyết man rợ của IS khiến cộng đồng quốc tế vô cùng phẫn nộ.

Bản báo cáo chiến lược quân sự mới của Mỹ, được Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân, tướng Martin Dempsey, công bố ngày 1/7 nhấn mạnh Nga và Trung Quốc là những nước hiếu chiến, đe dọa lợi ích của Mỹ.

Chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ - tướng Martin Dempsey (Ảnh:AP)

Báo cáo cũng nêu nguy cơ chiến tranh với “một nước lớn”.

Bản báo cáo có tiêu đề “Chiến lược quân sự quốc gia 2015” cảnh báo các thách thức về công nghệ với quân đội Mỹ ngày càng tăng, trong khi sự ổn định toàn cầu đang suy yếu.

Đáng chú ý, báo cáo đã chỉ đích danh Nga và Trung Quốc là hai quốc gia hiếu chiến, đang đe dọa các lợi ích của Mỹ, đồng thời cho biết khả năng Mỹ có chiến tranh với một cường quốc hiện “ở mức thấp nhưng đang tăng”, với hậu quả sẽ “khổng lồ”.

Nga đã “liên tục cho thấy họ không tôn trọng chủ quyền của các nước láng giềng và sẵn sàng dùng vũ lực để đạt được các mục đích của mình”, báo cáo viết. “Các hành động của quân đội Nga đang gây hại cho an ninh khu vực cả trực tiếp và thông qua các lực lượng được ủy nhiệm”.

Minh chứng được quân đội Mỹ đưa ra đó là sự hiện diện của binh sỹ Nga trong cuộc xung đột ở Ukraine, mặc dù Mátxcơva nhiều lần phủ nhận việc triển khai quân tới miền Đông Ukraine để hỗ trợ phe ly khai.

Bản báo cáo cũng bày tỏ lo ngại về việc nhiều quốc gia đang phát triển các năng lực công nghệ hiện đại, khiến quân đội Mỹ mất đi lợi thế trong lĩnh vực này.

“Khi được ứng dụng vào các hệ thống quân sự, việc phổ biến công nghệ đang thách thức những lợi thế cạnh tranh lâu nay của Mỹ, ví dụ như khả năng cảnh báo sớm và tấn công chính xác”, báo cáo viết.

Ngoài Nga và Trung Quốc, báo cáo cũng đề cập tới Iran và Triều Tiên, nhấn mạnh năng lực hạt nhân và tên lửa đạn đạo của các nước này, trong một danh sách các quốc gia là “mối đe dọa an ninh nghiêm trọng” với Mỹ và các đồng minh.

“Kể từ khi chiến lược quân sự quốc gia gần nhất được xuất bản 4 năm trước, sự bất ổn toàn cầu đã gia tăng trong khi một số lợi thế cạnh tranh của chúng tôi bắt đầu suy giảm”, ông Dempsey phát biểu với các phóng viên.

“Các hành động của Trung Quốc đang làm gia tăng căng thẳng khu vực châu Á – Thái Bình Dương”, báo cáo nhận định về hoạt động bồi lấn, xây đảo trái phép của Trung Quốc trên Biển Đông, cùng sự tăng cường hiện diện quân sự và dân sự của Bắc Kinh tại đây.

Ông Dempsey cho rằng “các cuộc xung đột trong tương lai sẽ diễn ra nhanh hơn, kéo dài hơn, và diễn ra trên một chiến trường với nhiều thử thách hơn về mặt công nghệ”.

Trong bản báo cáo 2011, quân đội Mỹ đề cập rất ít đến Nga.

Tờ Diplomat của Nhật đầu tuần này nhận định châu Á - Thái Bình Dương đang tiềm ẩn nguy cơ trở thành chảo lửa chiến tranh, trong bối cảnh Trung Quốc không ngừng hiện thực hóa "giấc mộng Trung Hoa".

Trung Quốc đang tăng cường tiềm lực quân sự trong quá trình được Bắc Kinh cho là "trỗi dậy hòa bình". (Ảnh: Chinese Internet)

Suốt hai thập niên qua, khu vực châu Á-Thái Bình Dương đã có được hình ảnh tích cực trong các vấn đề địa chính trị nổi bật của thế giới, ít nhất là so sánh với Trung Đông thường xuyên bất ổn. 

Các nước trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương có quá trình hội nhập kinh tế thành công ở cả cấp độ khu vực và toàn cầu. Thế nhưng, kỷ nguyên ổn định và thành công đó của khu vực châu Á-Thái Bình Dương đang chấm dứt. Ở thế kỷ 21, khu vực này trở thành trọng tâm hoạt động địa chính trị thế giới với nhiều biến động lớn, Diplomat viết.

Trong khu vực, Trung Quốc là nước phát triển mạnh mẽ cả về chính trị, kinh tế và quân sự. Có thể nhận định sự trỗi dậy của Trung Quốc là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử quan hệ quốc tế ở thế kỷ 21 này. Nhưng vấn đề lớn ở đây là sự trỗi dậy của Bắc Kinh kéo theo nhiều hệ lụy tiêu cực. 

Trung Quốc gây tranh chấp biển đảo với tất cả các quốc gia chung bờ biển và tranh chấp trên bộ với nhiều quốc gia láng giềng khác. Tranh chấp ở Biển Đông đang làm dấy lên một cuộc chạy đua vũ trang mới trong toàn khu vực. Các tranh chấp này có tầm vóc địa chính trị lớn và tập trung vào một điểm là Bắc Kinh muốn vươn lên làm thế lực lãnh đạo toàn cầu ở thế kỷ 21.

Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger đã lưu ý trong một báo cáo công bố năm 2012 rằng mối quan hệ Mỹ - Trung từ lâu vẫn “đối đầu chứ không phải hợp tác.” Sự đối đầu này là có chủ đích chứ hoàn toàn không phải ngẫu nhiên.

Theo học giả Trung Quốc Liu Ming Fu, “giấc mơ Trung Hoa” giờ đang thành hiện thực, Bắc Kinh đang vươn lên vị trí “cường quốc mạnh nhất trên thế giới”. Ông Liu cũng cho rằng đó chính là một thế giới mới, thuộc thời “hậu Mỹ” (?) 

Đây không phải đơn thuần là lý luận cường điệu, mà chính quyền Bắc Kinh đã chủ ý cổ vũ công chúng có tư tưởng dân tộc chủ nghĩa nhiều hơn để phù hợp với tham vọng này. Theo một khảo sát điều tra, hơn 80% số người được hỏi cho rằng Trung Quốc cần quay trở lại là cường quốc mạnh nhất thế giới cả về chính trị và quân sự. Ở Trung Quốc, có một sự nhất quán trong kết hợp bề dày lịch sử Trung Hoa và tham vọng thế kỷ 21 mà lãnh đạo nước này đôn lên nhằm lồng ghép chiến lược của họ với khát khao của nhân dân.

Tháng 9/2014, tờ Thời báo Hoàn Cầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc từng đăng một bài xã luận với tiêu đề: “Đối phó khả năng nổ ra chiến tranh thế giới thứ ba, Trung Quốc cần chuẩn bị”, do một giáo sư Đại học Quân sự PLA chấp bút. Xã luận có đoạn viết: “Không có sức mạnh quân sự quy mô lớn thì việc bảo vệ lợi ích ngoài lãnh thổ của Trung Quốc chỉ giống như là một khẩu hiệu suông.”

Báo Nhật nhận định, nguy cơ ở châu Á-Thái Bình Dương là rất rõ ràng, bởi một khi cố ấp ủ kiểu chiến tranh lạnh giữa các cường quốc thì có ngày nó sẽ trở thành chiến tranh nóng thực sự.

Thái Bình Dương, đại dương có diện tích bao phủ gần 1/3 bề mặt Trái Đất, có thể sẽ là phần chính của cuộc chiến tranh thế giới đầu tiên trong thời đại kỹ thuật số. Các điểm nóng tiềm tàng chính là eo biển Đài Loan hoặc các đảo nhân tạo ở Biển Đông mà quân Trung Quốc đã bồi đắp phi pháp.

Diplomat còn cho rằng ngọn lửa của một cuộc xung đột như vậy có thể lan ra khắp thế giới, theo từng bước hiện diện chiến lược của Trung Quốc ở các khu vực từ Trung Đông đến châu Phi… 

Báo trên lập luận rằng, cũng như ông Henry Kissinger đã lo lắng, thời gian này rất giống với thời điểm trước Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914), khi có hàng loạt khủng hoảng và xa cách giữa các nước Anh, Pháp và Đức, với các điểm xung đột ở Nam Phi, Algeria kéo dài đến Thái Bình Dương. 

Vào thời điểm đó, vụ ám sát Thái tử Áo-Hung ở Sarajevo, một trung tâm chính trị khác, bên cạnh Berlin và London, đã đưa lãnh đạo thế giới và công chúng đến nhận thức chiến tranh là hợp lý, cho dù trước đó họ từng nghĩ chiến tranh là không tốt ở thời đại tiến bộ và toàn cầu hóa.

Nguồn : dantri.com.vn

Cảnh sát Indonesia hôm nay thông báo đã có 141 người thiệt mạng trong thảm họa rơi phi cơ vận tải Hercules C-130.

Quan chức và nhân viên cứu hộ làm việc tại hiện trường hôm 30/6. Ảnh: AFP.

"Chúng tôi đã tiếp nhận 141 thi thể", AFP dẫn lời Agustinus Tarigan, quan chức cảnh sát tại một bệnh viện trong thành phố nói.

Chiếc Hercules C-130 cất cánh lúc 12h08 trưa qua từ căn cứ không quân Soewondo, thành phố Medan, đảo Sumatra, và rơi khoảng hai phút sau đó, cách điểm xuất phát khoảng 5 km.

Người đứng đầu không quân Indonesia Agus Supriatna cho biết có 113 người trên máy bay, bao gồm các quân nhân và người nhà của họ. Trong số những người thiệt mạng có nhiều người ở mặt đất.

Giới chức Indonesia cuối ngày hôm qua thông báo họ đã tìm được 84 thi thể và chuyển đến bệnh viện đa khoa Adam Malik, Medan, để nhận diện.

Cảnh sát cùng lực lượng cứu hộ vẫn đang tìm cách vào tiệm mát-xa cao ba tầng bị sập và chưa chắc chắn về số người ở bên trong. "Chúng tôi đang sử dụng những phương tiện hạng nặng như máy xúc để dọn dẹp mảnh vỡ máy bay", Reuters dẫn lời Romali, người đứng đầu cơ quan tìm kiếm và cứu hộ Medan, nói. "Chúng tôi đang đưa các thi thể ra khỏi đống đổ nát và hy vọng sẽ kết thúc chiến dịch vào tối nay (30/6)".

Đây là tai nạn hàng không thảm khốc thứ hai xảy ra ở Medan trong một thập kỷ qua. Năm 2005, một chuyến bay nội địa của hãng hàng không Mandala Airlines cũng rơi ngay sau khi cất cánh xuống một khu dân cư đông đúc, làm chết 150 người, gồm hành khách, tổ bay và người dưới đất. Vụ việc làm tăng sự chú ý đến vấn đề an toàn hàng không và những máy bay đã cũ của Indonesia. Không quân nước này thông báo tạm ngừng sử dụng 8 chiếc Hercules C-130 sau thảm họa.

Một phi cơ vận tải quân sự Indonesia hôm nay rơi ngay sau khi cất cánh từ đảo Sumatra, bốc cháy và biến thành quả cầu lửa trong khu vực dân cư, làm ít nhất 30 người thiệt mạng.

Người dân tập trung gần hiện trường máy bay rơi ở thành phố Medan, đảo Sumatra. Ảnh: AFP.

Reuters dẫn lời Hisar Turnip, quan chức cơ quan tìm kiếm và cứu hộ Indonesia (Basarnas) cho biết số người thiệt mạng hiện ít nhất là 30. "Đó là thông tin mới nhất. Con số này còn có thể tăng thêm", Turnip nói.

Theo Fuad Basya, phát ngôn viên quân sự Indonesia, chiếc phi cơ chở hàng hậu cận cất cánh lúc 12h08 từ một căn cứ không quân và rơi xuống thành phố Medan, đảo Sumatra, khoảng hai phút sau đó, cách điểm xuất phát khoảng 5 km.

Ông Basya cho biết có 12 quân nhân, gồm cả phi công, trên chiếc C-130 Hercules và đã tìm thấy thi thể của 5 người.

Mardiaz Dwihananto, cảnh sát trưởng thành phố Medan, cũng nói đã tìm thấy 5 hoặc 6 thi thể từ xác máy bay và những tòa nhà xung quanh.

"Những thi thể nằm trong đống đổ nát của máy bay và các tòa nhà... chúng tôi đang đưa từng thi thể lên xe cứu thương để chuyển đến bệnh viện Adam Malik", ông Dwihananto nói.

"Tôi nhìn thấy phi cơ bay từ phía sân bay đến và nó bị nghiêng. Sau đó tôi nhìn thấy khói bốc ra cuồn cuộn", người dân địa phương tên Januar, 26 tuổi, kể lại. Chiếc Hercules lao vào một khu dân cư mới, không rõ đã có người ở hay chưa. Cảnh sát hiện đã phong tỏa khu vực.

"Phi cơ rơi gần một khu dân cư và bốc cháy", Tatang Zainuddin, quan chức cơ quan tìm kiếm và cứu hộ, cho biết. "Chúng tôi đã đề nghị văn phòng tìm kiếm và cứu nạn tại Medan lập tức tới hiện trường để sơ tán các nạn nhân".

Vị trí thành phố Medan. Đồ họa: Google Maps.

VnExpress

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm nay (30/6) thông báo nước này đã hoàn thành hoạt động cải tạo phi pháp ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam, đồng thời khẳng định sẽ tiến hành xây dựng cơ sở hạ tầng trái phép tại đây.

Hình ảnh cho thấy hoạt động cải tạo phi pháp của Trung Quốc ở đá Châu Viên thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. (Ảnh: Rappler)

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm nay (30/6) lại lớn tiếng tuyên bố tại cuộc họp báo thường kỳ rằng: Các dự án xây dựng của nước này ở một số đảo và rạn san hô ở Biển Đông đã hoàn tất "trong những ngày gần đây".

Tuy nhiên, truyền thông Mỹ cho biết tuyên bố của bà Hoa không nêu cụ thể các vị trí mà Trung Quốc hoàn thành hoạt động cải tạo. 

Phát ngôn viên Hoa Xuân Oánh cũng nhắc lại: “Trong bước tiếp theo, Trung Quốc sẽ bắt đầu hoàn thành các cơ sở hạ tầng”.

Bà Hoa vẫn nhắc lời những lời lẽ giảo biện rằng: "Việc xây dựng này chủ yếu cung cấp các dịch vụ đáp ứng nhu cầu dân sự, nhằm tạo điều kiện tốt hơn cho những nỗ lực của Trung Quốc trong việc tìm kiếm cứu nạn hàng hải, hạn chế và phòng chống thiên tai, nghiên cứu hàng hải, quan trắc khí tượng, bảo vệ môi trường, an toàn hàng hải, dịch vụ nghề cá, phù hợp với trách nhiệm và nghĩa vụ quốc tế của chúng tôi".

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm nay cũng khẳng định: "Chắc chắn công trình xây dựng liên quan của chúng tôi sẽ bao gồm việc đáp ứng các nhu cầu quân sự quốc phòng cần thiết".

Trong những tháng gần đây, Bắc Kinh ráo riết tiến hành các hoạt động cải tạo đất trên 7 bãi đá tại quần đảo Trường Sa. Mỹ ước tính diện tích cải tạo đất của Trung Quốc ở Biển Đông đã lên tới hơn 800 ha. 

Các nước ASEAN có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông, cùng Mỹ và các đồng minh quyết liệt phản đối các hành động của Trung Quốc “đơn phương thay đổi nguyên trạng” trên Biển Đông, nhằm tạo “sự đã rồi”.

Washington nhiều lần lên tiếng kêu gọi Bắc Kinh ngừng hoạt động xây dựng trái phép. Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken hôm qua (29/6) cũng tuyên bố: Nếu Trung Quốc đưa ra được các bằng chứng chứng minh chủ quyền với các đảo, bãi cạn và bãi đá ngầm ở Biển Đông, Mỹ sẽ hoàn toàn ủng hộ Trung Quốc (!?)

Ông Blinken nhấn mạnh Trung Quốc luôn nói họ có chủ quyền “rõ ràng và không tranh cãi” (tại các khu vực tranh chấp ở Biển Đông) nhưng các tuyên bố chủ quyền đó thậm chí cũng không thể được gọi là tuyên bố, chúng chỉ là cách Bắc Kinh lập luận mà thôi".

Trung Quốc hôm nay cáo buộc Philippines truyền bá thông tin sai lệch về tranh chấp Biển Đông, sau khi Manila phát sóng một phim tài liệu gồm ba phần bảo vệ lập trường của mình.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh. Ảnh: PressTV

Phần đầu tiên của loạt phim tài liệu mang tên "Quyền hàng hải", được phát sóng vào quốc khánh Philippines 12/6, theo Reuters.

"Philippines đang cố gắng đánh lừa, tranh thủ cảm tình bằng cách giả dối, tạo ra ảo ảnh mình là 'nạn nhân'", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh nói trong một tuyên bố trên trang web của bộ. Bà cáo buộc Philippines muốn kích động người dân hai nước.

Philippines nói rằng phim tài liệu nhằm thông báo cho người dân và thu hút sự ủng hộ từ công chúng cho các chính sách và hành động của chính phủ.

Bà Hoa nói thêm rằng "Trung Quốc và Philippines là những người bạn lâu năm và láng giềng tốt. Chúng ta có thể xử lý đúng đắn và toàn diện các vấn đề Biển Đông thông qua biện pháp hữu nghị".

Phát biểu sau đó tại cuộc họp báo hàng ngày, bà Hoa cũng bày tỏ ra tức giận với ý kiến ​​của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken. Ông gọi hoạt động cải tạo quy mô lớn của Trung Quốc ở Biển Đông là "mối đe dọa đối với hòa bình và ổn định. "Mỹ cần ngừng đưa ra bình luận vô trách nhiệm, cố tình thổi bùng căng thẳng và đối đầu trong khu vực". bà Hoa nói.

Trung Quốc ngày càng hung hăng trong tranh chấp Biển Đông với hoạt động xây đảo nhân tạo tại Trường Sa, động thái làm dấy lên lo lắng trong khu vực và ở Washington. Philippines và Trung Quốc vài tháng gần đây gia tăng đấu khẩu về tranh chấp. Tuần trước, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc cáo buộc Philippines cố gắng lôi kéo nước khác vào tranh chấp để khuấy động căng thẳng trong khu vực, sau khi Nhật Bản tham gia một cuộc tập trận với Philippines.

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken hôm nay tuyên bố: nếu Trung Quốc đưa ra được các bằng chứng chứng minh chủ quyền với các đảo, bãi cạn và bãi đá ngầm ở Biển Đông, Mỹ sẽ ủng hộ Trung Quốc 100% (!?)

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken. (Ảnh: AFP)

"Trung Quốc luôn nói họ có chủ quyền “rõ ràng và không tranh cãi” (tại các khu vực tranh chấp ở Biển Đông) nhưng các tuyên bố chủ quyền đó thậm chí cũng không thể được gọi là tuyên bố, chúng chỉ là cách Bắc Kinh lập luận mà thôi", tờ Philstar hôm nay (29/6) dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken phát biểu.

Thứ trưởng Blinken cũng cho biết thêm rằng trong cuộc đối thoại chiến lược và kinh tế Mỹ - Trung vừa qua, Washington đã bày tỏ thẳng thắn với Bắc Kinh rằng nước này đừng mong đợi những quốc gia khác tuân thủ một tiến trình ngoại giao chẳng tới đâu, trong khi tự mình cố gắng tạo ra các "sự đã rồi" trên Biển Đông.

Ông Blinken nói: "Chúng ta đang thấy rõ rằng, Trung Quốc đang cố tình đơn phương và cưỡng ép nhằm thay đổi hiện trạng. Đó là hành động phạm pháp mà cả Mỹ và các đồng minh của chúng tôi đều chống lại". 

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ cũng nhấn mạnh Trung Quốc đang khiến căng thẳng dâng cao trong khu vực với các hành động bối đắp đảo và xây dựng cơ hở hạ tâng bất hợp pháp. Ông Blinken hôm nay cũng kêu gọi Trung Quốc ngưng các hành động cải tạo, bồi đắp phi pháp trên biển.

Bắc Kinh gần đây ngang nhiên tiến hành cải tạo đảo phi pháp trên các bãi đá thuộc khu vực tranh chấp trên Biển Đông. Mỹ từng nhiều lần kêu gọi Trung Quốc ngừng các hành động vô lý của mình và tuyên bố việc đổ cát xuống các rạn san hô không tạo ra chủ quyền.

Chất bột màu vàng được phun lên sân khấu là nguyên nhân gây ra vụ nổ tối qua tại công viên nước ở thành phố Tân Đài Bắc, Đài Loan, khiến 519 người bị thương.

Một nạn nhân trong vụ nổ ở công viên nước Formosa Fun Coast được đưa khỏi hiện trường trên phao bơi. Ảnh: AFP

Kết quả điều tra ban đầu cho thấy nguyên nhân gây nổ và làm bùng phát hỏa hoạn trong bữa tiệc Color Play Asia tại công viên nước Formosa Fun Coast là do một loại bột dễ cháy, màu vàng, được các nhân viên tại đây tung lên không trung, vào giữa đám đông, và sử dụng để tạo hiệu ứng đặc biệt, theo hãng thông tấn Đài Loan CNA.

Ông Hou Yu-ih, phó quận trưởng thành phố Tân Đài Bắc, hôm nay cho biết chất bột vàng được phun lên lên sân khấu đã phát nổ khi gặp nguồn nhiệt nhưng hiện chưa rõ nguồn nhiệt này xuất phát từ đâu. Vụ nổ có thể được kích hoạt bởi sức nóng từ hệ thống đèn chiếu hoặc do người tham gia sự kiện hút thuốc, ông Hou nói thêm.

Khoảng 1.000 người đang dự tiệc trong một khuôn viên rộng hơn 1.600 m2 khi vụ việc xảy ra. Ông Lee Lih-jong, phó giám đốc Sở Y tế Tân Đài Bắc, cho hay hiện số người bị thương tăng lên 519, với 190 người trong tình trạng nghiêm trọng.

Các nạn nhân hầu hết đều mặc đồ bơi nên da dễ tiếp xúc với lửa. Ngoài những vết bỏng trên da, nhiều người còn bị bỏng các cơ quan hô hấp do hít phải một lượng lớn bột màu. Những người bị thương nặng đang được điều trị tại khoa chăm sóc đặc biệt ở 37 bệnh viện khác nhau.

5 người, trong đó có ông Lu Chung-chi, người đứng đầu đơn vị tổ chức sự kiện, hiện bị bắt giữ để thẩm vấn. Theo tổng giám đốc Formosa Fun Coast, công ty này cho bên tổ chức thuê lại địa điểm vì thế trách nhiệm đảm bảo an toàn không thuộc về phía họ. Nhà chức trách đã đóng cửa công viên nước này để phục vụ công tác điều tra.

Ông Michael McFaul, cựu Đại sứ Mỹ tại Nga ngày 28/9 nói rằng Mátxcơva nên bớt căng thẳng về vấn đề vũ khí phòng thủ của NATO ở gần biên giới Nga bởi liên minh quân sự này sẽ không bao giờ xâm lược Nga, Sputnik đưa tin.

Đại sứ Mỹ tại Nga Michael McFaul. (Ảnh:RT)

“Nga không cần thiết phải triển khai hệ thống phòng không tối tân S-400 tại biên giới với phương Tây, bởi NATO sẽ không bao giờ tấn công Nga”, ông McFaul viết trên Twitter của mình. 

“Nga cũng nên bớt căng thẳng về vấn đề vũ khí phòng thủ của NATO ở gần biên giới Nga, hiện giờ Mátxcơva nói với chúng tôi rằng họ không có kế hoạch tấn công vào các quốc gia của Liên minh”, ông viết thêm.

Trả lời những bình luận của một người sử dụng mạng xã hội, ông McFaul viết: “Chỉ có kẻ ngu ngốc mới nghĩ đến chuyện tấn công Nga. May mắn là ban lãnh đạo của NATO không có những người như vậy”.

Hệ thống tên lửa phòng không S-400 Triumf. (Ảnh:Sputnik)

Bình luận của ông Mc Faul được đưa ra sau khi Bộ Quốc phòng Nga thông báo sẽ triển khai hệ thống tên lửa không đối không S-400 Triumf và Pantsir-S tại quân khu tây bắc gần biên giới với các nước châu Âu. 

Phát ngôn viên Quân khu này, Đại tá Oleg Kochetkov, ngày 25/6 vừa qua cho biết họ sẽ tiếp nhận các hệ thống tên lửa phòng không S-400 Triumf và Pantsir-S vào cuối năm 2015, nhưng không thông báo số lượng cụ thể.

Theo Sputnik, S-400 Triumf (SA-21 Growler) là một hệ thống vũ khí phòng không thế hệ tiếp theo của Nga, được thiết kế để có thể sử dụng được 3 loại tên lửa khác nhau, có thể tiêu diệt được các mục tiêu trên không từ phạm vi ngắn cho đến rất xa.

Cũng theo báo trên, Pantsir-S1 (SA-22 Greyhound) là hệ thống pháo và tên lửa phòng không tầm ngắn đến tầm trung. Hệ thống này lần đầu tiên được biên chế vào năm 2012 và sẽ dần dần thay thế cho loại vũ khí phòng không tự hành Tunguska, hiện đang được sử dụng trong lực lượng phòng không Nga.

Mátxcơva đang thực hiện một chương trình tái trang bị vũ khí trị giá 325 tỷ USD nhằm tăng cường tỷ lệ vũ khí hiện đại của các lực lượng vũ trang lên 70% vào năm 2020.

Tuyên bố của ông Kochetkov được đưa ra sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter hôm 23/6 thông báo kế hoạch triển khai khoảng 250 chiếc xe tăng, xe bọc thép và thiết bị quân sự tại 6 nước Đông Âu gần biên giới Nga, trong đó có Bulgaria, Estonia, Latvia, Litva, Ba Lan, và Romania.

Tờ Diplomat của Nhật cho rằng năm 2015 có thể sẽ chứng kiến “mùa hè nóng nhất” trên Biển Đông sau khi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan trái phép gần quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Đây là lúc cả thế giới đang dõi theo từng biến động dù là nhỏ nhất trên Biển Đông.

Báo Diplomat của Nhật ngày 27/6 nhận định hành động của Trung Quốc làm bùng lên căng thẳng gần một năm trước với Việt Nam. Chuyên gia Ankit Panda của tờ Diplomat nhắc lại rằng hồi năm ngoái, một làn sóng phản đối Trung Quốc tại Việt Nam đã nổi lên sau động thái đặt giàn khoan trái phép của Trung Quốc. 

Hồi tháng 5 năm ngoái, Trung Quốc đã hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương-981 vào vùng biển của Việt Nam, đi cùng với nhiều tàu bảo vệ, đâm húc các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam, gây căng thẳng cho cả khu vực. Mãi gần 2 tháng sau (25/7), Trung Quốc mới chịu rút giàn khoan này ra khỏi vùng biển Việt Nam. Sau sự lên án của cộng đồng quốc tế và những va chạm trong quan hệ Việt-Trung, Trung Quốc mới rút giàn khoan về với lý do tránh bão. 

Trong bài viết ngày 27/6, ông Panda nhận định Trung Quốc quyết định hạ đặt giàn khoan vào thời điểm này khiến giới chuyên gia phải nhìn nhận lại tình hình Biển Đông. 

Chuyên gia của Diplomat phân tích, tính đến ngày Trung Quốc hạ đặt giàn khoan lần 2 mới chỉ chưa đầy hai tuần kể từ khi Bắc Kinh tiến hành chiến dịch “tấn công hấp dẫn” trước thềm đối thoại Kinh tế và Chiến lược Mỹ - Trung tại Washington. Để mở màn cho chiến dịch này, Trung Quốc tuyên bố sẽ hoàn tất việc cải tạo trên các bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam trong những ngày tới (dù sẽ vẫn tiếp tục xây cơ sở hạ tầng). 

Nhóm chuyên gia của tờ Diplomat trước đó từng cho rằng đến trước phiên điều trần về vụ kiện trên Biển Đông do Philippines làm nguyên đơn tại Tòa Trọng tài thường trực tại The Hague, Biển Đông có lẽ sẽ “sóng yên biển lặng”, giúp Trung Quốc có nhiều thuận lợi hơn về mặt dư luận.

Ngoài ra, các chuyên gia của báo Nhật trước đó cũng dự báo rằng Biển Đông càng “yên ả” bao nhiêu thì chuyến thăm Mỹ vào tháng 9 tới của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ càng có thể thành công bấy nhiêu. 

Chuyên gia Panda cũng lập luận rằng thời điểm hạ đặt giàn khoan lần 2, có nhiều điểm tương đồng với lần 1, cũng hé lộ phần nào mưu tính của Trung hồi mùa hè năm ngoái. 

Tháng 7/2014, Bắc Kinh quyết định rút giàn khoan HD-981 sớm hơn dự kiến, không lâu sau khi Ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc Dương Khiết Trì có chuyến thăm Hà Nội. Giới phân tích từng cho rằng điều này không chứng tỏ Bắc Kinh chấp nhận yêu cầu của Việt Nam về việc rút giàn khoan, hay đồng ý từ bỏ cái mà họ ngang nhiên nhận là “quyền lợi của mình” trong vùng biển tranh chấp. 

Một giả thuyết được đưa ra là Bắc Kinh đã lợi dụng cơn bão đến để rút giàn khoan hòng giảm bớt căng thẳng leo thang trong khu vực. Các chuyên gia Nhật cho rằng Trung Quốc lần này sẽ dựa trên phản ứng của thế giới để quyết định có rút giàn khoan về sớm hơn hạn định 20/8 hay không.

Diplomat nhận định trong bối cảnh Trung Quốc tiến hành các hoạt động xây dựng trái phép tại Trường Sa, Philippines điều trần trước Tòa Trọng tài quốc tế, những động thái bảo vệ tự do hàng hải mạnh mẽ của Mỹ, Nhật và mới nhất là việc Bắc Kinh hạ đặt giàn khoan trái phép gần quần đảo Hoàng Sa, 2015 có lẽ sẽ chứng kiến “mùa hè nóng nhất” trên Biển Đông. Đây là lúc cả thế giới đang dõi theo từng biến động trên Biển Đông, dù là nhỏ nhất.

Trong một diễn biến khác, ông Murray Hiebert, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ ngày 26/6 cho biết ông cảm thấy "bất ngờ" trước động thái hạ đặt giàn khoan trái phép trên Biển Đông của Trung Quốc, đồng thời cho rằng đây có thể là một dạng "kế hoạch hàng năm" của Bắc Kinh.

Trước thềm cuộc đối thoại Mỹ - Trung, Bắc Kinh lại giảo biện rằng các công trình mà nước này đang xây dựng trái phép trên các đảo bồi đắp ở Biển Đông là “các cơ sở khí tượng nhằm cải thiện khả năng dự báo thời tiết".

Bắc Kinh nói các công trình trên Biển Đông phục vụ công tác nghiên cứu khí tượng. (Ảnh: EPA)

SCMP dẫn lời biện bạch trên của hai chuyên gia khí tượng hàng đầu Trung Quốc ngay trước thềm Đối thoại chiến lược Mỹ - Trung diễn ra vào ngày 23/6, nơi Biển Đông được dự đoán sẽ trở thành nội dung chính. 

Trong các cuộc phỏng vấn khác nhau với Nhân dân nhật báo, chuyên gia Ding Yihui của Học viện Kỹ thuật Trung Quốc và Zheng Guoguang, người đứng đầu Cơ quan Khí tượng quốc gia Trung Quốc, đều cho rằng Bắc Kinh cần các cơ sở khí tượng tại các vùng biển tranh chấp.

Ông Ding và ông Zheng cho biết các cơ sở này là cần thiết nhằm cải thiện công tác dự báo của Trung Quốc và sẽ tạo ra nhiều lợi ích cho khu vực đang phải “chịu đựng thiên tai và những hiện tượng khí hậu tiêu cực do biển gây ra”.

“Việc xây dựng các cơ sở hạ tầng phục vụ quan sát và thông tin này là bước đầu tiên nhằm cải thiện và tăng cường công tác giám sát cũng như cảnh báo, dự báo khí tượng đại dương, hoặc nghiên cứu khoa học”.

SCMP dẫn lời ông Zheng bao biện rằng việc dự báo thời tiết tốt hơn chính là một trách nhiệm của Trung Quốc với khu vực, giúp các nước trong vùng đối phó với thiên tai như bão lớn, đồng thời giúp tăng độ an toàn cho các thuyền đánh cá và các phương tiện hàng hải khác (?)

Hồi năm ngoái, các nước trong khu vực đã rất lo ngại khi Trung Quốc đẩy mạnh hoạt động bồi đắp tại một số bãi đá gần quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Washington cũng đã nhiều lần hối thúc Bắc Kinh dừng hoạt động này. 

Chiến lược "muôn mặt" và kế hoạch mở rộng "vết chân" của Bắc Kinh trên Biển Đông

Trung Quốc đang muốn mở rộng "vết chân" trên Biển Đông. (Ảnh: Rappler)

SCMP dẫn lời chuyên gia Benjamin Herscovit từ Viện nghiên cứu độc lập tại Sydney, Úc đánh giá tham vọng khí tượng của Trung Quốc chỉ là một phần trong "chiến lược muôn mặt” của nước này khi tiến hành các hoạt động nhằm củng cố yêu sách lãnh thổ trên Biển Đông. 

Ông Herscovit nhận định Bắc Kinh không chỉ vận dụng các chiến lược “trống giong, cờ mở” gây nhiều rủi ro như cải tạo đất, xây đường băng, đẩy tình hình Biển Đông tới “bên miệng vực chiến tranh”, mà chắc sẽ còn tìm cách tăng cường các yêu sách lãnh thổ thông qua mở rộng sự hiện diện dân sự tại các vùng biển tranh chấp.

“Thông qua việc thiết lập các cơ sở… vết chân của chính quyền Trung Quốc sẽ lớn dần trên Biển Đông và sẽ tạo ra một thực tế mặc định rằng các tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh sẽ có tính thuyết phục hơn”, chuyên gia Herscovit nhận định.

Bài phỏng vấn chuyên gia khí tượng của tờ Nhân dân Nhật báo được đăng chỉ hai ngày trước Đối thoại chiến lược và kinh tế Mỹ-Trung tại Washington, dự kiến được tổ chức vào hôm nay 23/6 (giờ địa phương).

Chuyên gia Herscovitch cho rằng các cuộc đối thoại sắp tới sẽ cho thấy sự phản đối quyết liệt của Mỹ đối với các bước tiến hung hăng trên Biển Đông của Trung Quốc. 

Ông Herscovit cho rằng Bắc Kinh nhìn nhận việc giành quyền kiểm soát vùng Biển Đông như một “lợi ích quốc gia cốt lõi” và việc quân đội Bắc Kinh đang phát triển mạnh hơn các nước láng giềng ASEAN tạo đà cho Trung Quốc “lấn tới” trên Biển Đông. 

Bắc Kinh đã tuyên bố chủ quyền với gần như với toàn bộ diện tích Biển Đông, chồng lấn lên vùng biển của một số quốc gia khác trong khu vực, trong đó có Việt Nam và Philippines.